Menopause Transition : रजोनिवृत्ती संक्रमण म्हणजे काय, वयाच्या 52 व्या वर्षापर्यंत मासिक पाळी थांबली नाही तर काय करावे?

Menopause Transition : महिलांमध्ये मासिक पाळीसाठी एक निश्चित कालावधी आहे. महिलांची मासिक पाळी वयाच्या 52 वर्षापर्यंत थांबते, असे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे. याला रजोनिवृत्ती म्हणतात. वयाच्या 52 व्या वर्षापर्यंत मासिक पाळी थांबली नसेल, तर त्याचा काय विचार करावा? रजोनिवृत्तीची लक्षणे कशी ओळखावीत, वाचा काय आहे तज्ज्ञांचे यावर मत.

आराेग्य विषयक माहिती, आयुर्वेद, आहार, फिटनेस तज्ज्ञांचं मार्गदर्शन मोफत मिळविण्यासाठी इथे क्लिक करा

रजोनिवृत्ती संक्रमण ही अशी वेळ आहे जेव्हा महिला मासिक पाळीच्या प्रक्रियेतून निवृत्त होतात आणि नवीन टप्प्यात प्रवेश करतात. जगभरात दरवर्षी 1.5 दशलक्ष महिला या संक्रमणातून जातात. याच काळात महिलांनाही अनेक प्रकारच्या समस्यांना सामोरे जावे लागते. यामध्ये कोरडी योनी, कामवासना कमी होणे, निद्रानाश, थकवा आणि सांधेदुखी यांचा समावेश होतो.

सरोजिनी नायडू मेडिकल कॉलेजच्या ज्येष्ठ प्राध्यापिका स्त्रीरोगतज्ज्ञ आणि प्रसूतीतज्ज्ञ डॉ. निधी गुप्ता सांगतात की, भारतातील महिलांमध्ये रजोनिवृत्तीचे वय 45 ते 52 वर्षे असते. रजोनिवृत्तीच्या सुरुवातीच्या लक्षणांबद्दल सांगायचे तर, जेव्हा हे संक्रमण सुरू होते, तेव्हा स्त्रियांची मासिक पाळी उशिरा सुरू होते. कधीकधी दोन महिन्यांच्या अंतरानंतर मासिक पाळी येते. याशिवाय पाळी खूप कमी होते, प्रवाहही कमी होतो. त्यानंतर एक वर्ष मासिक पाळी न आल्यास रजोनिवृत्ती समजली जाते.

रजोनिवृत्तीची सामान्य लक्षणे आणि आरोग्यावर होणारे परिणाम

महिलांना या काळात थंड घाम येतो तेव्हा त्यांना गरम चमक येते.

या दरम्यान, इस्ट्रोजेन हार्मोन कमी होतो, ज्यामुळे योनी कोरडी होते आणि लैंगिक इच्छा देखील कमी होते.

या काळात महिलांमध्ये थकवा, चिडचिड, उदासपणा आदी लक्षणेही दिसून येतात.

या काळात योनिशोथ आणि यूटीआय अधिक सामान्य असतात, हार्मोनल बदल हे देखील यामागील कारण आहे.

एस्ट्रोजेन हा कार्डिओ संरक्षणात्मक संप्रेरक आहे, त्याच्या कमी निर्मितीमुळे, हृदयाच्या समस्यांचा धोका असतो.

स्त्रियांमध्ये मूड स्विंग आणि प्रो लॅप्सच्या समस्या देखील असू शकतात.

रजोनिवृत्तीनंतर रक्तस्त्राव गंभीर लक्षणे

रजोनिवृत्तीनंतरचा रक्तस्त्राव महिलांमध्ये जास्त होत असेल, तर त्याकडे गांभीर्याने पाहिले पाहिजे. अशी लक्षणे दिसल्यास सर्व चाचण्या कराव्यात. याशिवाय मॅमोग्राफी आणि अल्ट्रासाऊंड करावे.

वयाच्या 52 व्या वर्षापर्यंत रजोनिवृत्ती आवश्यक असते.

अनेक अभ्यासातून असे समोर आले आहे की, रजोनिवृत्तीच्या महिलांमध्ये इतरही अनेक लक्षणे दिसतात. यामध्ये सांधे आणि स्नायू दुखणे, शरीराच्या आकारात बदल आणि त्वचेच्या सुरकुत्या वाढणे यांचा समावेश होतो. अनेक अभ्यासांनी ही लक्षणे आणि रजोनिवृत्ती यांच्यातील संबंध तपासले आहेत. यामध्ये असे आढळून आले की अशी लक्षणे सर्व महिलांमध्ये आढळत नाहीत. वृद्धत्व देखील याच्याशी संबंधित आहे.

रजोनिवृत्तीच्या वयाबद्दल बोलताना डॉ. निधी सांगतात की, वैद्यकीय शास्त्रात वयाच्या 52 वर्षापर्यंत रजोनिवृत्तीचे निश्चित वय मानले जाते. या वयानंतर रक्तस्त्राव होत असल्यास. रजोनिवृत्ती होत नसली तरी डॉक्टरांना भेटणे अत्यंत आवश्यक आहे.

रजोनिवृत्तीच्या लक्षणांचे काय करावे

तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येत व्यायामाचा समावेश करा.
संतुलित आहार घ्या, भरपूर द्रव प्या आणि मल्टी-व्हिटॅमिन सप्लिमेंट्स घेत राहा.
डॉक्टरांकडून वेळोवेळी आरोग्य तपासणी करून घ्या.
तुमच्या गुप्तांगांची स्वच्छता राखा, स्वच्छतेची काळजी घ्या.
6 ते 7 तासांची झोप घ्या, नकारात्मक विचार आल्यास मानसशास्त्रज्ञाकडून सल्ला घ्या.